در کتاب «تمثیلات» تمام موضوعات مطرح در دین با ذکر مثال برای مخاطب تبیین و محسوس می‌شود؛ به طوری که مخاطب به راحتی سخت‌ترین مباحث دینی را درک می‌کند.
استفاده از نمونه‌های متعدد برای شرح و ثبت موضوعات در ذهن مخاطب، از جمله ویژگی‌های این اثر است. جلد اول و دوم این مجموعه به موضوعات اخلاقی و تربیتی می‌پردازد و جلد سوم نیز به طرح مسائل علمی و اعتقادی اختصاص دارد. مرحوم آیت الله حائری شیرازی در این مجموعه همچون دیگر آثارش موضوعات را از سه منظر آیات، روایات و عقل مورد بحث و بررسی قرار داده است.
«تمثیل یعنی درک نطق اشیاء. همۀ اشیاء ناطق‌اند. همه‌چیز، پیام دارد. اساس تمثیل این است که انسان نطق و پیام اشیاء را متوجه شود … زبان تمثیل، زبانی است گویا، شیوا و رسا. مثال، اگر مناسب باشد و با دقت و هوشیاری بکار گرفته شود، عمق مطلب را مجسم می‌کند، تاریکی‌های آن را می‌زداید، تطبیق می‌دهد و نکات مبهم و دشوار آن را روشن و آسان می‌سازد و آنگاه، هرکسی نسبت به میزان مطالعات و آگاهی‌هایش و به‌اندازۀ نیروی درک و اندیشه‌اش، از آن مثال اطلاعاتی به دست می‌آورد و از طریق همین اطلاعات، مطلب اصلی را نیز بهتر درک می‌کند … اگر مفاهیم دینی را با هنر تمثیل عرضه کنیم، اسلام با اقتدار بیشتری در عالَم مطرح می‌شود و بیانات ائمه علیهم‌السلام بهتر درک می‌شود»
آنچه در پیش روی شماست، بخشی از مجموعه کتب «تمثیلات»، اثر حکیم متفکر مرحوم آیت الله حائری شیرازی (رحمه الله علیه) است که به ساحت اهل اندیشه تقدیم می‌شود. بدون شک، آیت الله حائری شیرازی در عصر ما یکی از برجستگان و سرآمدان فن تمثیل به‌حساب می‌آیند که استقبال فراوان از چاپ‌های گذشتۀ این مجموعه، شاهد بر این مدعاست.
اینک و پس از چندین سال وقفه در انتشار آثار مرحوم استاد (ره)، این مجموعۀ نفیس، با ویرایشی جدید عرضه می شود و امید است مورد استفاده مخاطبان قرار گیرد. دربارۀ تاریخچه تدوین این مجموعه و ویژگی های آن نکاتی چند بیان می‌گردد:
این مجموعه در ابتدا در دهۀ ۷۰ و به کوشش حجت‌الاسلام محمدرضا رنجبر (زید عزه) ایجاد شد و ایشان با تلاشی طاقت‌فرسا، صدها تمثیل از مجموعه سخنرانی‌های آیت الله حائری شیرازی را از نوارهای کاسِت، پیاده و ویرایش نمودند و در قالب کتاب «تمثیلات» چاپ نمودند. مرحوم استاد (ره) همیشه قدردان ایشان بوده‌اند. ان شاء الله که خداوند متعال، سعی ایشان را مشکور قرار دهد.
مجموعه حاضر، پس از چندین مرتبه ویرایش توسط ویراستاران مختلف، به شکل فعلی درآمده است. اگرچه نهایت سعی ما این بوده که اصالت متن و نزدیکی به بیان اولیه مرحوم استاد (ره) حفظ شود، اما طبیعتاً پس از ویراستاری، تغییراتی اندکی نیز در محتوا و سبک بیان اولیه به وجود آمده است. لازم به ذکر است، جهت ترجمه آیات در پاورقی، از ترجمه قرآن نوشتۀ آیت الله العظمی مکارم شیرازی (دامت برکاته) استفاده شده است.
علاوه بر مجموعۀ حاضر، چندین هزار تمثیل دیگر نیز از بیانات آیت الله حائری شیرازی در طول ۵۰ سال گذشته استخراج شده که پس از گلچین کردن و ویرایش و تدوین، در ادامۀ همین مجلدات فعلی، چاپ خواهد شد. هدف دفتر حفظ و نشر آثار معظم له این است که یک دوره از مهم‌ترین معارف اعتقادی، اخلاقی، تربیتی، سیاسی و اجتماعی اسلام را در قالب تمثیل عرضه نماید.
۴. ازآنجاکه که اساساً هدف تمثیل، محسوس کردن معقولات و کاستن از پیچیدگی و سنگینی محتوا و اقناعی‌تر کردن مطالب است، لذا این مجموعه برای طیف وسیعی از مخاطبان قابل استفاده است. هم دانش آموزان و دانشجویان و هم اساتید و حوزویان، با هر سطح از دانش و معلومات دینی می‌توانند از این کتاب بهره ببرند.
گزیده کتاب
گزیده1:
«بیهوشی در هنگام جراحی: تحمل جراحی و دردهای آن در حالت عادی ممکن نیست و برای عموم مُحال است. از این رو، باید بیمار را پیش از جراحی بیهوش کنند تا در حالی که توجه او از موضوع درد و خود درد منقطع شده است، معالجه شود. خروج از «خود»، در حقیقت جان کندن است، و تحمل این جان کندن سیار مشکل یا مُحال است و برای آنکه انسان سختی جان کندن را احساس نکند، باید در یک حال بی حسی نسبت به دنیا باشد؛ به عبارت دیگر باید همان مستی‌ای که در عرفان مطرح است، برای فرد پیش آید تا توجه او به دنیا منقطع شود».
