در جلد اول حقوق زن و مرد، مباحث استاد شهید مطهری درمورد مسائل مبنایی که پایه حل شبهات مربوط به حقوق زن است آورده شده. ایشان ضمن تأکید بر جایگاه انسانی زن در اسلام بر نهضت عجولانه غرب در احقاق حقوق زن که با نادیده گرفتن تفاوتهای طبیعی زن و مرد، مصائب و مشکلات زیادی را برای جنس لطیف به ارمغان آورده تاخته اند و عنوان کردند که تساوی حقوق زن و مرد که مورد قبول اسلام است لزوما با لحاظ تفاوتها و عدم مشابهت ها قابل پیاده شدن است.
از آنجا که زن و مرد در انسانیت برابرند و در جنسیت مختلف، جنبه مشترک حقوق و تکالیف مشترک و جنبه مورد اختلاف حقوق و تکالیف مختلف را موجب میشود و تخلف از هرکدام مستلزم تبعیض است. لذا آنچه در غرب تحت عنوان تساوی حقوق مطرح میگردد و تفاوتهای طبیعی زن و مرد نادیده گرفته میشود، صرفاً تشابه حقوق است نه تساوی آن.
