نمی دانم چرا تا این حد تغییرکرده است،قبلا خیلی مطیع و سر به راه بود؛اما حالا پرخاشگر و عصبی شده و با من و پدرش ائما مخالفت می کند.خیلی حساس شده و تا از او انتقادی می کنم،زود ناراحت می شود. همه ی این ها به کنار،مدتی است در نمازش سستی می کند.گاهی سوالاتی می پرسد که باعث نگرانی ما می شود...
این ها نمونه هایی از سوالاتی است که هر روز پدران و مادران از کارشناسان و مشاوران تربیتی می پرسند.به این امید که راهی بیابند تا هرچه سریع تر و قبل از آنکه دیر شود،جلوی کزی ها و به گمان خودشان،انحراف فرزندشان را بگیرند و سعادت دنیا و آخرت را برای او رقم بزنند.
کتاب «مزرعه آفتاب گردان»مهم ترین مهارت های مورد نیاز در امر تربیت دینی نوجوان را پیشکش پدران،مادران و مربیان می سازد تا با بهره مندی از آن ها،زمینه ای فراهم آید که افتاب گردان های مزرعه ی زندگی،رو به سوی نور مطلق بگردانند.
به جرئت میتوان گفت خانواده به عنوان اولین و اصلی ترین کانون تربیت فرزند،وظیفه ی اصلی را در تربیت فرزند برعهده دارد.بسیاری از مشکلات نوجوان در این این دوران به رفتارهای نادرست والدین با آن ها باز می گردد.اغلب،والدین بدون توجه به ظرافت ها و حساسیت های این دوران،از همان روش هایی استفاده می کنند که قبلا در دوران کودکی فرزند خود از آن ها استفاده می کردند و انتظار داردند بازخورد مناسب بگیرند؛البته در کنار این دشواری ها،آمادگی ها و قابلیت هایی نیز در وجود نوجوان فراهم است که باید کانون توجه قرار گیرند تا والدین هم بهترین تصمیمات را بگیرند و هم تمام ظرفیت های رشد فرزند به کار گرفته شود.حضرت علی علیه السلام می فرمایند:«قلب نوجوان چونان زمین کاشته نشده،آماده ی پذیرش هر بذری است که در آن پاشیده شود.»
در این کتاب،که مخاطب ان والدین نوجوانان هستند،تلاش کرده ایم نکات بسیارمهم و لازم خانواده در تربیت دینی نوجوان را بیان کنیم.رویکرد ما در این کتاب،توجه به مسائل کاربردی بر اساس پرسش های مستقیم خانواده در تربیت دینی نوجوان است.بنابراین سعی کرده ایم از ورود به مسائل صرفا نظری پرهیز کرده و در صورت لزوم،به حداقل اکتفا کنیم.
در بخش های ابتدایی کتاب، به مسائل مشترک و اصلی تربیت در همه ی ابعاد،اعم از اعتقادی و اخلاقی و عبادی پرداخته و پس از آن مسائل مختص به تربیت در هریک از ابعاد را مطرح ساخته ایم.مسائلی که بین دختران و پسران نوجوان مشترک بوده،به صورت کلی بیان و مسائل خاص مربوط به دختران یا پسران نوجوان را به طور مجزا بررسی کرده ایم.
عناوین اصلی کتاب عبارتند از:
فصل اول:کلیات
فصل دوم:اصول و عوامل مهم و اثرگذار در تربیت دینی
فصل سوم:تربیت اعتقادی
فصل چهارم:تربیت اخلاقی
فصل پنجم:تربیت عبادی
گزیده کتاب
در بخشی از متن این کتاب می خوانیم:
حساس ترین و پیچیده ترین مرحله ی زندگی انسان، دوران نوجوانی است.نوجوانی مرحله ای است بین کودکی و بزرگسالی.در واقع،نوجوان نه کودک است نه بزرگسال.او از سویی دوست دارد دیگران او را به چشم کودک گذشته نگاه نکنند و درک کنند که او بزرگ شده است؛اما از سوی دیگر تجربه و شناخت دوران بزرگ سالی را نیز ندارد.دوران نوجوانی با تحولات و انقلاب های سریع و همه جانبه ی جسمانی،جنسی،روانی،شناختی،عاطفی،اجتماعی و ... همراه است.سرنوشت آینده ی فرد با تصمیمات درست و منطقی این مقطع سنی گره خورده است.
درباره بازه سنی این دوران دیدگاه های مختلفی بیان شده است و نمی توان سن دقیق و معینی برای آغاز و پایان این دوران مشخص کرد و حتی بسته به مناطق مختلف زندگی و جنسیت تفاوت می کند.این دوران در دختران معمولا زودتر از پسران شروع می شود. روان شناسان در بسیاری متون علمی و روان شناسی،دوره ی نوجوانی را از 12 تا 20 سالگی می دانند.در منابع دینی،مراحل تربیت به سه دوره تقسیم شده است:
هفت سال اول:دوران سیادت و آقایی
از هفت تا چهارده سال:دورات تادیب
از چهرده تا بیست و یک سال:دوران وزارت
با توجه به این تقسیم بندی،دوران نوجوانی را به طور تقریبی بر مرحله ی سوم،یعنی 14 تا 21 انطباق داد.
کتاب مزرعه آفتاب گردان/صفحه 30
