انسانی که بر پایه فطرت و انسان شناسی خود عالی و دانی در جنبه فرد و خانواده و اجتماع به تربیت عقلی و قلبی پرداخته به انسانی جامع و کامل مبدل می شود که می تواند تبلور و تجسم تمام ارزشهای اسلامی باشد. استاد شهید مطهری پس از آنکه نظرات مکاتب مختلف را درمورد انسان کامل و بایسته مطرح و نقد و بررسی کردند، به دیدگاه اسلام اشاره فرمودند که همه جنبه های کمال را توأمان دیده و جامعیت در ارزشها را شرط انسان کامل می داند. انسان کامل نه تنها انسان بزرگ، بلکه انسان بزرگواری است که تبلور فطرت را در وجود خودش با استفاده از ابزارهای متغیر زمان و مکان نشان داده است.
این کتاب شامل 10 درس به عناوین زیر می باشد:
درس1: مقدمات بحث
درس2: انسان کامل از دیدگاه مکتب عقل
درس3: انسان کامل از دیدگاه مکتب عرفان
درس4: نقد و بررسی مکتب عرفان 1
درس5: نقد و بررسی مکتب عرفان2
درس6: نقد و بررسی مکتب قدرت 1
درس7: نقد و بررسی مکتب قدرت 2
درس8: نقد و بررسی مکتب سوسیالیم
درس9: نقد و بررسی مکتب اگزیستانسیالیسم
درس10: درد داشتن, معیار انسانیت
