در پژوهش اجتماعی ـ فرهنگی، اگر پژوهشگر بخواهد در مورد فرهنگی که خود بدان متعلّق است مطالعه کند، آشنایی او نسبت به آن فرهنگ از یک سو برای کار او مزیت است و از سوی دیگر ممکن است مانع شناخت درست و دقیق دیدن شود.
روزمرگی و عادت ذهنی و رفتاری، پوششی بر زندگی می کشد که به راحتی قادر به دیدن آن نیستیم. ذهن چیزهایی که به آنها عادت کرده ایم را از حوزه آگاهی خارج می کند و برای انجام و تکرار آن به توجه نیاز نداریم... . در زبان شناسی، «آشنایی زدایی» روش و شیوه کشف و بیان معناست، ولی در پژوهش های اجتماعی و فرهنگی، آغاز پژوهش و طرح مسأله برای محقق است. منطق گزینش بیانات و خاطراتی که در کتاب «خمینی؛ پدیده انسانی پیچیده» آمده است، مبتنی بر آشنایی زدایی از «تصویر عمومی شده» امام خمینی است. کتاب از سه بخش تشکیل شده است: مقدمه تدوینگر، بیانات امام خمینی و خاطراتی ناب از امام خمینی.
