کتاب حاضر از دو بخش تشکیل شده است بخش اول آن تحت عنوان " حق و باطل " است که تلفیق شده پنج گفتار استاد شهید مرتضی مطهری در همین زمینه می‌باشد که سه گفتار آن در یک مدرسه دینی واقع در دماوند ایراد شده و دوتای دیگر ، قسمتی از بحثهای آن شهید سعید تحت عنوان " فلسفه تاریخ " است که در منزل ایشان تدریس می‌شد تاریخ ایراد این پنج گفتار به سال 56 باز می‌گردد .
بخش دوم این کتاب ، " احیاء تفکر اسلامی " نام دارد که مجموع پنج سخنرانی استاد تحت همین عنوان در حسینیه ارشاد می‌باشد گفتار اول این بخش در تاریخ 1349 / 2 / 7 به مناسبت یادبود اقبال لاهوری و چهار گفتار دیگر هر یک به فاصله یک هفته از گفتار قبلی ایراد شده‌اند . در تنظیم این کتاب ، هیچ دخل و تصرفی از سوی ویراستار در اصل مطلب نشده و تنها در برخی موارد ، اصلاحات اندک عبارتی صورت گرفته است به طوری که حالت گفتاری مطالب بخصوص در بخش دوم کتاب که احتیاج به تلفیق نداشته ، حفظ گردیده و شیرینی کلام استاد محفوظ مانده است امید است که این اثر نیز همچون دیگر آثار آن متفکر شهید در اشاعه معارف اسلامی و استحکام پشتوانه فرهنگی انقلاب اسلامی مفید افتد
توجه: در چاپ های جدید ضمیمه احیای تفکر اسلامی حذف شده و تکامل اجتماعی در تاریخ افزوده شده است
